Мамыр айының 19 күні Халықаралық Тараз инновациялық институты «Шерхантану және Рухани жаңғыру» ғылыми-зерттеу орталығы мен «Инклюзивті білім беру және психологиялық қолдау көрсету» орталығының ұйымдастыруымен «Өмірге құштармын!» атты әлеуметтік жобасының негізінде өткізілген облыстық байқауға М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті Технологиялық факультетінің студенттері Айнұр Орақбаева мен Жасұлан Дүйсени қатысқан болатын. 5 мамырда өткен бірінші кезеңнен сүрінбей өткен қос студентіміз де екінші кезеңге жолдама алған болатын.
Бұл жоба - мүмкіндігі шектеулі балалар арасында шығармашылықты дамыту мақсатындағы студенттердің жетекшілігімен жүзеге асады.
Жобаның демеушісі – Халықаралық Тараз инновациялық институтының ректоры Ерболат Байұзақұлы Саурықов.
Байқаудың бірінші кезеңіне барлығы 19 студент өз «кейіпкерлерімен», яғни мүмкіндігі шектеулі жандар қатысты. Байқау талаптарын орындап, үздік деп танылған 10 жұмыс екінші кезеңге жолдама алған болатын. Айнұр мен Жасұлан да топ жарып, екінші кезеңнен де сүрінбей өтті.

Елдегі саяси жүйесінің өзгеруі – ең алдымен халыққа қажет. Сарапшылар референдумда Конституцияға енгізуге ұсынылған өзгерістер мемлекеттік жүйеге оң әсер етеді деген пікір білдіруде. Сондықтан 27 жылдан кейін өткізілгелі жатқан референдум ел өміріндегі елеулі оқиға болмақ. Ал осындай тарихи әрі маңызды кезеңде азаматтық белсенділік танытып, таңдау жасау – әрбір азаматтың басты борышы. Себебі бұл – бүгінгі Қазақстанның ғана емес, келешек ұрпақтың тағдырына тікелей әсер ететін маңызды сәт.

Жамбыл облысына жұмыс сапарымен келіп, М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің профессор-оқытушыларымен кездесу өткізген Парламент Сенатының депутаты Абдалы Нұралиев осыған тоқталды.

М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің ректоры Талғат Ешенқұлов халық елде өзгеріс болғанын күтетінін айта келе саяси реформалар сол өзгерістерге бастайтынын қозғады. Референдумға қатысудың маңыздылығы да осында екенін атап өтті.

Абдалы Тоқбергенұлы кездесуде ел алдында тұрған маңызды іс-шара – референдум туралы кең көлемде түсініктер берді. Мемлекет басшысы ұсынып отырған Конституцияға енгізілетін өзгерістер елді демократияландыруға жасалған батыл қадам екенін атап өтті. Өзгеріске түсетін 33 бапқа кеңінен тоқталып, әрқайсының маңызын жеткізді.

Кездесуде  профессор-оқытушы құрамдар мен  белсенді жастардың басын қосқан бұл жиында қатысушылар көптеген мәліметтерге қанық болды.

Өздерінің көкейінде жүрген сан сауалдарын ашық микрафон арқылы сенат депутатына жолдап толық жауап ала алды.

Жиын соңында оқытушылармен еркін пікір алмасқан Абдалы Нұралиев өзінің Дулати университетінің түлегі екенін айтып өтті. Жоғары оқу орнының қайбір жетістігін көргенде марқайып, кеудені қуаныш билейтінін жеткізді. Қатысушылардың барлығын ел тарихындағы атаулы күнге жауапкершілікпен қарауға шақырды.

Медиа-қызмет.

Қазір ғылым мен техниканың дамып, адами құндылықтар мен дүниедегі заманауи заттардың бәсекеге түсіп отырған шағы. Десек те, адам санасының даму деңгейінің жоғары сатысына көтеріліп, адами құндылықтарды сараптайтын – уақыт. Бүгінгі посткеңістіктегі өзіндік діні мен ділі, салт-дәстүрі, жалпы табиғи болмысы толық адами құндылықтарға негізделген қазақ халқының ХХІ ғасырдағы басты орны айқын. Себебі мақсатымыз анық. Ол – «Мәңгілік ел» құрып, оны сақтау. Осы мақсатта нақты қадамдар жасалуда. Соның бірі әрі бірегейі  - қазақ тілін дамыту, ғылым мен техниканың тіліне айналдыру.

Қазіргі кезде жазба коммуникацияның, жалпы ақпарат алмасудың басты құралы – әлеуметтік желілер. Ватсап – жылдам хат-хабар алмасудың тиімді желісі болса, фейсбук, твиттер, инстаграмм – оған қарағанда, қысқаша мақала, пост жазып, ой бөлісіп, пікір алмасудың ең ыңғайлы желілері.  Жазба мәдениет - ауызша мәдениеттің биік шыңы десек, жазу мәдениетінің негізі – сауаттылық. Бірақ, өкінішке орай, әлеуметтік желілердегі мемлекеттік тілдегі жазбалардың қатесіне көз сүрінеді. Осы қателіктермен күресіп жүрген бірден бір ағамыз – Қайнар Олжай. Десек те, кейде Қайнар Олжай сабақтарын көзге ілмейтіндер де табылады. Қазақ тілінің қамын ойлаған тілжанашырлары «Әлеуметтік желілердегі сауатсыздық», «Әлеуметтік желілердегі қателіктер» деген тақырыпта түрліше мақалалар жариялап, өз ойларын ашық жазып, бірқатар өзекті мәселелерді көтеріп жүр. Әлеуметтік желілердегі қазақша сөздерді қазақ әріптерімен жазбау, қазақ сөздерін ықшамдап жазамын деп, қате жазу және т.б. қателіктер. Бұл үрдіс осылай жалғасса,  жастар арасында  қате жазу – дұрыс жазу нормасы болып қалыптасу қаупі де тұр. Әлеуметтік желілердегі мұндай сауатсыздық үрдісі тек біздің елімізде ғана емес, әлемдік деңгейде екенін байқауға болады. Көрші Ресей мемлекеті де осындай сауатсыздықпен күресуде. Оны Ресейлік БАҚ-тан байқауға болады.

2022 жылдың 29 сәуірінде "Қолданбалы биология" кафедрасы Жуалы ауданында жалпы білім беретін мектептердегі бітіруші сыныптар үшін "Биоалуантүрлілікті сақтау" тақырыбында өте танымдық кәсіптік бағдар беру жұмысын жүргізді. Д. Қонаев атындағы орта мектеп";" №30 орта мектеп"; "№ 6 орта мектеп А. Пушкин атындағы». Сондай - ақ 6В05112-"Жалпы биология" мамандығының 3 курс студенттеріне әзірленген экотехнологиялар жобалары бойынша қызықты экскурсия өткізді.

Осындай танымдық форматта кәсіби бағдар беру жұмыстарын ұйымдастырумен және жүргізумен б.ғ. к., доцент Байтелиева Анар Мұратқызы айналысты, сондай-ақ экотехнологиялар бойынша экскурсияға басты жолсерік болды. Кездесуге "Қолданбалы биология" кафедрасының аға оқытушысы Г. Т.Куандыкова, аға оқытушы А. Т. Жанилова, оқытушы К. Н. Голикова қатысты.

29 апреля 2022 года кафедра «Прикладная биология» провела очень познавательную профориентационную работу в Жуалынском районе на тему: «Сохранение биоразнообразия» для выпускных классов в общеобразовательных школах: «Школа-гимназия №19 им. Д. Кунаева»; «Средняя школа №30»; «Средняя школа № 6 им. А. Пушкина», а также провели интересную экскурсию студентам 3- го курса специальности 6В05112-«Общая биология» по разработанным проектам экотехнологий.

Организацией и проведением профориентационной работы в таком познавательном формате занималась к.б.н., доцент Байтелиева Анар Муратовна, а также была главным проводником на экскурсию по экотехнологиям. На встрече также приняли участие и другие преподаватели кафедры «Прикладная биология» старший преподаватель Куандыкова Г.Т., старший преподаватель Жанилова А.Т., преподаватель Голикова К.Н., где выступили с презентацией и продемонстрировали видеоролик о преимуществах выбора профессии.

Теориялық білімді тәжірибемен ұштастырудың маңызы зор. М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің студенттері облыстағы ең үлкен электр стансасына барып, кәсіби мамандардың жұмысымен танысты.

Т.Батуров атындағы Жамбыл мемлекеттік аймақтық электр стансасы Тараз қаласының шет жағында орналасқан. Бүкіл мекемелер мен тұрғын үйлерді, кәсіпорындарды электр жарығымен қамтамасыз етіп, барлық саладағы жұмыстың үздіксіз жүруіне септігін тигізіп отырған стансаның өзіндік жұмыс жүйесі бар. Талап-міндеттері нақтыланған. Алға қойған жоспар-жобалары көп. Жыл санап қолданыстағы аппараттар да жаңғыртылып жатыр. Қазіргі таңда электр стансасында 6 энергоблок жұмыс жасап тұр. Жамбыл ГРЭС-і – Қазақстанның оңтүстігіндегі энергетикалық базаның негізгі көзі. Бұл республикадағы блоктық типтегі алғашқы әрі аймақтағы ең қуатты электр стансалардың бірі.

Студенттер экскурция сабақта осы мәліметтерге қанықты. Дулати университетінің автоматтандыру және телекоммуникация кафедрасының меңгерушісі М.Жүнісбеков, аға оқытушы Ж.Исакулова, оқытушы И.Амировтың 2 және 3 курс студенттері үшін ұйымдастырған практикалық сабақтың көздеген мақсаты да осы. Теориялық білімдерін тәжірибелік түрде ұштастырып, жалпы өндіріс туралы көзқарастарын кеңейту.

Кәсіпорынға кірер алдында әр адамның барлық құжаттары және денсаулық жағдайы тексерілді. Одан кейін студенттерге де, мұғалімдерге де техника қауіпсіздігі түсіндірілді. Кәсіпорында электрстанса құрылғыларымен «Жылу автоматикасы» цехының директоры, автоматика және телекоммуникация кафедрасының түлегі Юрий Салдатов таныстырып, әр энергоблок туралы ақпарат берді.

Мұндай практикалық сабақтардың студенттер үшін маңызы зор. Себебі өндірістік экскурсиялар балаларға кәсіби маман болып қалыптасуына, кәсіби қызметке деген қызығушылығын дамытуға, өз мүмкіндіктері мен кәсіби өсу перспективаларын түсінуге және бағалауға, оқуды аяқтаған соң мамандығының маңыздылығын түсінуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар тек қана студенттер ғана емес  мұғалімдік құрамда өзі үшін керекті мағлұмат алуына көмектеседі.

Орталық референдум комиссиясының  хатшысы  Мұхтар Ерман Жамбыл облысына жұмыс сапары барысында М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінде өткен жиынға қатысты. Бірқатар учаскелік референдум комиссиясының жұмысымен танысты.

Жиынға Облыстық референдумды қолдау тобының мүшелері де қатысты. Кездесуде 5 маусымда өтетін маңызды шараны ұйымдастыру мен өткізу мәселелері сөз болды.

Орталық референдум комиссиясының хатшысы Мұхтар Ерман референдумға шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардан байқаушылар қатыса алатынын қозғады. Шетелдік ақпарат құралдарының өкілдеріне де есік ашық екенін айта келе, шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың аккредиттелген байқаушыларына орталық комиссия белгілеген үлгідегі аккредиттеу куәлігі берілетінін атап өтті.

Бір анық мәселе, референдум нәтижесі – халық шешімі. Бұл ел тарихында лайықты орын алар үлкен бетбұрыс болатыны сөзсіз. Себебі, халықтың таңдауы ең жоғарғы заңдық күшке ие болады: ел қолдаса, Қазақстанның жаңарған Конституциясы қолданысқа енеді.

Ендеше, баршамыз 5 маусым күні азаматтық ұстанымымызды танытайық!

Жас жеткіншектердің бойында ғылымға деген құштарлық ерте оянады. Ал осы қызығушылықты ертерек байқап, оны дұрыс бағытқа бағыттай білу – аса маңызды. Осы тұрғыдан алғанда М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті жас зерттеушілерге жол ашатын тиімді жобаларды жүзеге асырып келе жатқанын айту керек.

Мектеп пен жоғары оқу орны арасындағы байланысты нығайтып, білім берудің қос сатысындағы үздіксіз үдерісті тиімді үйлестіріп отырған Дулати университеті биыл «Жас зерттеуші» облыстық ғылыми жобалар байқауын ұйымдастырған болатын. Игі бастаманың ұйытқысы болып отырған –

 университеттің филология және журналистика кафедрасы.

10 аудан мен Тараз қаласындағы мектеп оқушылары (9-11 сынып) арасындағы  «Жас зерттеуші»  облыстық ғылыми жобалар байқауына қатысуға өтінім білдіргендер көп. Жас зерттеушілердің назарын Алаш қайраткері, ақын, қазақ тіл білімінің негізін салушы Ахмет Байтұрсынұлының лингвистика саласына қатысты мұраларын зерттеуге, сонымен қатар әдебиеттанушы ғалым Мұхтар Әуезовтің бай мұраларын саралау, талдау, насихаттауға аударуды мақсат тұтқан іс-шара өзінің көздеген үдесінен шықты.

Байқауға облыстық тілдерді дамыту басқармасы мен жастар саясаты мәселелері басқармасы және «Is Group Pharma» ЖШСқолдау көрсетіп, демеушілік жасағанын айта кеткен жөн.

Байқауға жалпы 40-қа жуық жұмыстар келіп түсті. Іріктеу кезеңінен өткен 26-сы сараланып, плагиатқа тексерілуге ұсынылды. Плагиаттан 9 жұмыс өтіп, арнайы құрылған комиссияның шешімімен 6 жұмыс жүлделі орынға ие болды.

Атап айтсақ,А.Байтұрсынұлын қазақ терминологиясының негізін қалыптастырушы ғалым ретінде танытқан, сонымен қатар терминологиядағы заманауи проблемалар туралы зерттеген Ғани Мұратбаев атындағы гимназияның оқушысы Дана Есенқұлова (жетекшісі Заида Момушева) 1-орынды жеңіп алды.

Ал Тараз қаласындағы №54 орта мектептің 11 сынып оқушысы Әсем Асылбек (жетекшісіСағадат Мейрамбайқызы) пен №21 мектептің 9 сынып оқушысы Жанерке Серікжанқызының (жетекшісі Гүлнар Көшек) жобалары 2-орынға лайық деп танылды. Қазақ газеті және қазіргі баспасөздегі ұлттық мәселелерді қарастырған №18 орта мектептің 9 сынып оқушысы ХолидахонСултанходжаева (жетекшісі Айбиби Үсенқұлова), №20 мектептің 9-сынып оқушысы Жайна Қалан (жетекшісі Салтанат Қоршыбек), №15 мектеп гимназиясының оқушысы Айлара Айтмаханбет(жетекшісі: Гүлжан Ережепова) 3-орынды иеленді.

Байқау жеңімпаздарын марапаттау салтанатында университеттің гуманитарлық-әлеуметтік ғылымдар факультетінің деканы Жамиля Темірғалиқызы жеңімпаздарды Талғат Ешенқұловтың атынан алғыс білдірді. 

Approved candidates:

Reserve list:

Non-approved candidates: