Көктемнің басы – наурыз айының өзі ізгілікке үндейтін атаулы күннен басталады. 2016 жыл күнтізбемізге тағы бір мереке – Алғыс айту күні қосылғаны есте.

1 наурыз – күнтізбедегі қатардағы атаулы күндердің бірі емес. Бұл күн тарихты жаңғыртуымен мәнді. Зұлмат жылдардың зардабын тартқан ұлт пен ұлыстың қазақ халқына деген риясыз ризашылығын білдіретін күн.

Жалпы алғыс деген сөздің өзі жанға жылу береді. Сондықтан болар, осы күн бірден санамызға сіңіп, жалпыхалықтық мерекеге айналды.

Бұл – ұлтымыздың өткенін таразылап, бүгінін бағалауға шақыратын күн. Өткенді саралауға, болашаққа бағдар түзеуге, келешекке ой жүгіртуге мүмкіндік береді. Қазіргідей алмағайып заманда, әлемдегі геосаяси ахуал ушығып тұрған кезеңде айтар сөзіңді салмақтап, болып жатқан жағдайларға ашық санамен қарау аса маңызды. Ал әр кезеңде орын алып жататын осындай түрлі жағдайларды дұрыс саралап, оң ой түю үшін де «Алғыс айту күні» секілді атаулы мерекелер қажет.

Бүгінде М.Х. Дулати атындағы университетте 17 мыңға жуық студент білім алып, 1000-нан аса профессор-оқытушылар қызмет атқаруда. Өңірдегі іргелі оқу орнында түрлі өзге ұлттың өкілдері бір шаңырақтың астына топтасқан. Университетімізге арман қуып келіп, алдына нақты меже қойып білім алып жатқан өзбек, тәжік, түркімен, әзербайжан, татар, ұйғыр, шешендер мен чуваштар ингуштар мен дүнгендер, корейлер, қытай, грузин, грек, тағы да басқа 33 ұлттың ұрпағын бір ғана ортақ мақсат біріктіріп отыр. Ол – білім алып, білікті маман атанып, елге  қызмет ету деген тілек.

Баршаңызды көктеммен бірге келген ізгілік мерекесі – 1 Наурыз Алғыс айту күнімен құттықтаймын. Жас ұрпаққа білім және тәрбие беру жолындағы өлшеусіз еңбектеріңіз үшін алғысымды білдіремін.

Талғат Ешенқұлов,
М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің басқарма төрағасы-ректоры.

Көп жағдайда аға буынның кейбірі жастарды кінәлауға дайын тұратыны жасырын емес. Мұндайда өткен кезең мен бүгінгі жағдайды салыстыратындар көп. Әйтсе де, кейінгі толқынның бәрі ойсыз, жігерсіз емес. Олардың қазіргі қоғамдағы түйткілдерді ашық алаңда талқыға салғаны – соның бір көрінісі.

«Фемида» жастар клубы мен «Qazaqstan studentter aliansy» ұйымы студенттер жастармен бірлесіп «Ашық диалог» өткізді. М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің белсенділері ауыл-аймақтағы өз замандастары тап келіп отырған кедергілерді сөз етті. Жұмыссыздық жайы ашық айтылды.

Спикерлер – облыс әкімдігінің жастар  саясаты мәселелері басқармасының басшысы Серікбол Берікқожа, облыстық мәслихаттың депутаты Болатбек Уалихан Болатбекұлы, «Жастар ресурстық орталығының» «Ұйымдастыру бөлімінің» басшысы Азамат Лесбек тұрғын үймен қамтудың қандай мүмкіншіліктері бар, қоғамда жастар  бос уақытын қалай тиімді пайдалануына болатынын айтып өтті. Осы мақсатта қандай бағдарламалар қабылданғанын, ол бойынша қандай мүмкіндіктер берілетінін түсіндірді.

Ашық алаңда құқықтық сананы арттыру туралы мәселелер де қозғалды. Жастардың белсенділігін арттыру жайы да сөз болды.

«Су ресурстары» кафедрасының 1-3 курс студенттері Институттың 60 жылдығына байланысты "Бізде студент болғанбыз" тақырыбында түлектермен бірге ашық кураторлық сағатын өткізді.

Бірінші сөз кезегін 3 курс топ кураторы Байжігітова Мадина Төреханқызы және «Су ресурстары» кафедрасының аға кураторы Кожамкулова Гулназ Ерлепесқызы «Су шаруашылығы және табиғатқа үйлестіру» институтының және «Су ресурстары» кафедрасының тарихымен таныстырып шықты. Кешімізді ары қарай 7М08612- «Елді мекендерін сумен қамтамасыз ету және суды бұру» білім бағдарласының 1  курс магистранты Халық Елнұрға, 7М07411-«Гидротехникалық құрылыс және құрылымдар» білім бағдарласының 1  курс магистранты Джабаев Қуанышқа және 7М08615-«Су ресурстарын басқару» білім бағдарламасының 1 курс магистранты  Карабеков Тимурға берілді. Олар «Менде студент болғанмын» деп өз сөздерін бастап, алдағы отырған студенттерге өздерінің өмірі жайлы, студенттік кезіндегі қандай жетістіктерге жеткендігі туралы әңгіме қозғады. Студент кезіндегі бірнеше мақалалар жазып жүлделі орындарға ие болғанын, өздерінің тыңдай еңбек етуінің арқасында және «Су ресурстары» кафедрасының профессор-оқытушы құрамының берген білімдері және көмегі арқасында студенттер арасындағы ғылыми конференцияларға қатысып жүлделі орын алғандықтары, басқа да қалаларға барып студенттер арасындағы олимпиадаларға қатысып көптеген жүлделі орындарға ие болғандықтарын айтты. Сонымен қатар Дулати университетінің қабырғасында бірнеше студент жастарға арналған студенттік ұйымдар бар екендігін, оның ішінде студенттік белсенділер қатарына жазылғандарын және де «Энактус» жастар орталығына қатысқандарын, «Студент-зерттеуші» атағын жеңіп алғандықтары туралы айтып студенттерді қызықтыруға тырысты.

Қазақ әдебиеті мен тарихындағы  жазушылардың, батырлардың шығармаларын өнеге ету және өмір жолдарын келешек ұрпаққа арнаған тұлғалар кеңінен насихатталу керек. Осыған орай, 2022 жылдың 24-ақпанында «Ұстаз» институтытың директоры О.К.Джолдасованың қолдауымен М.Әуезовтың туғанына 125 жыл толуына байланысты студент жастармен әңгіме-лекция сабағы ұйымдастырылды.

 «Бауыржантану» ғылыми-зерттеу орталығының аға ғылыми қызметкері, педагогика ғылымдарының магистрі Әлімбай Найзабаев «М.Әуезов пен Б.Момышұлы арасындағы рухани сабақтастық» тақырыбында баяндама жасады. Іс-шараға Тәрбие жұмысы және әлеуметтік мәселелер жөніндегі департаментіне қарасты Дінтану орталығының жетекшісі Бахтияр Алпысбаев және «Қазақ тілі және әдебиет» кафедрасының аға оқытушысы Еділ Әбдімомынов шақырылып, ақын-жазушылар шығармашылығы мен олардың туындыларын жастар арасында насихаттау, тарихи-мәдени және рухани құндылықтарды сақтау туралы қызықты ой-пікірлерімен бөлісті.

2022 жылғы 24-ақпанда «Педагогикалық психология» кафедрасының ұйымдастыруымен «Бүгінгі қоғамдағы жастар келбеті» тақырыбында дөңгелек үстел өткізілді. Аталған іс-шараға «Жамбыл облыстық тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына әлеуметтік көмек көрсету» орталығының директоры Калыбекова Жамал Дуйсембаевна, кафедраның профессор-оқытушылар құрамы, магистранттар және студенттер қатысты.

Қазіргі қоғамда жастардың психологиялық дамуы, сапалы білім алуы және қоғамда өз орнын табуы сияқты өзекті мәселелер тұлғалық  қалыптасуға  әсер етеді. Орталық директоры Ж.Калыбекова бірнеше бағыттарда жүргізілетін жұмыстар: тұлғаны психологиялық диагностикалау және тексеру, әлеуметтік-психологиялық патронаж (жүйелі түрде қадағалау), көрсетілетін қызметтерді алушылармен психологиялық-профилактикалық жұмыс, психологиялық консультация беру, психологиялық түзету және т.б. туралы айтып өтті. Кафедра меңгерушісі Сматова К.Б., аға оқытушы Қарабекова А.Ж. жастардың мәдени-рухани өмірі, отбасы психологиясы, мінез-құлық стереотиптері, жанжалды қарым-қатынас және т.б. әлеуметтік,  психологиялық-педагогикалық мәселелер аясында өз пікірлерін білдірді. Ұлттың бүгіні мен келешегі – белсенді жастардың қолында дейтін болсақ, ұлттың рухани құндылықтарын бойына сіңірген ұрпақ ғана ел болашағын қалыптастыра алады.

Алаш көсемі Әлихан Бөкейхановтың: «Ұлтқа қызмет білімнен емес, мінезден» деген сөзі көп айтылады. Елге болсын деп, адал еңбек еткен аға буынның өмір жолы туралы сөз қозғалса, осы сөз қатар жүреді. Бұл сөзі мен ісі ел аузында қалған Алаш қайраткерінің есімі әлі талай уақыт халқымен бірге жасай беретінін көрсетсе керек.

Биыл Әлихан  Бөкейхановтың туғанына – 155 жыл. Осыған орай М.Х.Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінде «Тарих және география» кафедрасының «Мұрагер» ғылыми-зерттеу үйірмесі «Ұлты ұлықтаған ұлы тұлға – Әлихан Бөкейханов» тақырыбында дөңгелек үстел өткізді. Бұл іс-шара болашақ тарихшылардың ғылыми зерттеулер жүргізуге ықпал ету мақсатында ұйымдастырылды.

Жалпы Әлихан Бөкейхановтың мұраларын насихаттау, жас ұрпаққа Алаш аманатын ұғындыру – тарихшылар алдындағы үлкен міндеттің бірі. Сондықтан, дөңгелек үстелде бас қосқан ғалымдар тек тұлға туралы әңгіме қозғап қана қоймай, тың деректер топтастырылған «Алаштың Әлиханы» атты деректі фильмді де бірге тамашалады. деректі туындыда біраз мәлімет қамтылған.

Басқосуда Жамбыл облыстық Шерхан Мұртаза атындағы «Руханият және тарихтану» орталығының тарихтану бөлімінің басшысы Асылжан Шайділдаев қазіргі кезде тарихшылар алдында тұрған көкейкесті мәселе туралы сөз қозғады. Ә.Бөкейханов туралы деректердің әлі де болса толық зерттелмей жатқанын сөз етті. Ол туралы архивтердегі негізгі айтылмай жүрген құнды деректер ғылыми айналымға қосар сәтті күтіп жатқанын жеткізді.

«Тарих және география» кафедрасының профессоры Сейдахан Бахторазов ұсынған деректер студенттер үшін өте құнды болғанын айта кету керек. Ол қазақ халқының біртұтастығын, егемендігін ұстанған, кеңестік саясаттан бас тартқан ұлт зиялы қауымы өкілдерінің тәуелсіз автономиялы мемлекет құру жолындағы қызметтері жайлы кеңірек әңгімеледі. Кеңестік билік тұсындағы тарих ғылымында түркі халықтарының ортақ мүдделерін алға тартқан қоғам қайраткерлері жүргізген саясаттың қудалауға түскенін және зиялы қауым өкілдерінің ұсыныстары, идеялары мен ұстанған саясаттары, ортақ мүдделері мұрағат қойнауында қалып оны зерттеуге мүлдем тыйым салынғандығы туралы, сонымен қатар олардың көздеген мақсаты мен ұстанған қағидаларына тоқталып өтті.

Дөңгелек үстелде студенттер әртүрлі сұрақтар қойып, Алаш тағылымы туралы құнды деректер айтылды.

Аталған іс-шара университет ішілік деңгейде емес, жалпы өңірдегі тарихшы мамандарды қамтыған басқосу болды десек, қателеспейміз. Дөңгелек үстелге кафедра оқытушылары А.Көбесова, Н.Биназарова, А.Әлдібаева, Қ.Шолпанқұлова және Абай атындағы гуманитарлық Жоғарғы колледжінен тарих пәнінің оқытушысы А.Абдраимова, Медициналық жоғарғы колледжінен Г.Иманалиева, Қаратау тау-кен колледжінен А. Шимырбаева қатысты. Тың деректер айтылған дөңгелек үстелде сондай-ақ №9, №1, №53, №6 орта мектептер мен гимзания мұғалімдері де көптеген мәліметтерге қанықты.

Іс-шара соңында барлық қатысушыларға сертификаттар тапсырылды. Белсенділік білдірген ғылыми жетекшілер Алғыс хаттармен марапатталды.

Кеңестік кезеңде тоталитарлық жүйенің жазықсыз құрбандары болған тұлғалар – тарихқа айналды. ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы отарлық саясатқа қарсы ұлт-азаттық қозғалыс тарихын зерттеу, оның ақиқатын білу жастарымыздың ұлттық рухтың нығаюына әсерін тигізді деп білеміз.

Гүлжан Идрисова,
М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университетінің «Мұрагер» үйірмесінің жетекшісі.

«Су шаруашылығы және табиғатқа үйлестіру» институты

Гуманитарлық әлеуметтік ғылымдар факультеті

Технологиялық факультет

Ұстаз иституты

Экономика және құқық факультеті

Ақпараттық технологиялар факультеті

Өнер және спорт факультеті